Τα Βραβεία ΠΣΑΤ για τον αθλητισμό είναι ετήσια βραβεία που απονέμει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικών Συντακτών (ΠΣΑΤ) από το 1954 στους κορυφαίους εκπροσώπους του ελληνικού αθλητισμού έπειτα από ψηφοφορία μεταξύ των αθλητικών συντακτών.
Ιστορικό
Η ετήσια απονομή αθλητικών βραβείων ξεκίνησε δοκιμαστικά το 1954 από μία ολιγομελή παρέα αθλητικογράφων, που είχαν ιδρύσει το “Σύνδεσμο Αθλητικού Τύπου” (ΣΑΤ), που αργότερα μετονομάστηκε σε “Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αθλητικών Συντακτών” ή “ΠΣΑΤ”. Στη συνέχεια καθιερώθηκε και σταδιακά εξελίχθηκε σε γιορτή του ελληνικού αθλητισμού. Αποτελεί πλέον καταξιωμένο θεσμό στην ελληνική κοινωνία. Η βράβευση θεωρείται ύψιστη τιμή για έναν αθλητή. Η απονομή γίνεται παρουσία πλήθους κόσμου και πολλών επισήμων, ενώ την τελετή της απονομής έχει τιμήσει συχνά με την παρουσία του ακόμα και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Κατηγορίες βραβείων
Αρχικά, και ως το 1963, η βράβευση αφορούσε μόνο άτομα, με εξαίρεση το πλήρωμα του ιστιοπλοϊκού σκάφους “Νηρεύς”, που βραβεύτηκε έπειτα από το χρυσό μετάλλιο που πήρε στην Ολυμπιάδα της Ρώμης το 1960. Από το 1964 ως το 1973 γινόταν ξεχωριστή βράβευση για τα ατομικά και τα ομαδικά αγωνίσματα ενώ από το 1974 απονέμονται βραβεία σε τρεις κατηγορίες:
- Καλύτερος Αθλητής
- Kαλύτερη Αθλήτρια
- Kαλύτερη Ομάδα (εθνική ή συλλόγου)
Αργότερα προστέθηκαν και άλλες κατηγορίες βραβείων:
- Καλύτερος Προπονητής (από το 2004)
- Καλύτερος αθλητής με αναπηρία (από το 2004)
- Kαλύτερη αθλήτρια με αναπηρία (από το 2008)
Επιπλέον, απονέμονται ειδικά έπαθλα, όπως:
- “Αθλητικής προσφοράς και ήθους”: σε αθλητές με μακροχρόνια προσφορά.
- “Ευ αγωνίζεσθαι”: σε αθλητές που επέδειξαν ήθος τηρώντας το fair-play.
- “Ανερχόμενου ταλέντου”: σε νέους ανερχόμενους αθλητές.
- “Κοινωνικής Προσφοράς”: σε προσωπικότητες και παράγοντες που τιμούν τον αθλητισμό.
Τέλος δίνονται τιμητικές διακρίσεις σε αθλητικές προσωπικότητες και συλλόγους για την προσφορά τους.
Καλύτερος αθλητής
Περίοδος 1954 ως 1963
Έτος | Αθλητής | Άθλημα | Σύλλογος |
---|---|---|---|
1954 | Βασίλειος Σίλλης | στίβος | ΑΕ Παγκρατίου |
1955 | Γεώργιος Παπαβασιλείου | στίβος | ΑΕΚ |
1956 | Γεώργιος Ρουμπάνης | στίβος | Πανελλήνιος Γ.Σ. |
1957 | Βαγγέλης Δεπάστας | στίβος | Πανιώνιος |
1958 | Χρήστος Χιώτης | στίβος | Απόλλων Αθηνών |
1959 | Αντώνης Κουνάδης | στίβος | Εθνικός Γ.Σ. |
1960* | Σκάφος “Νηρεύς” Διάδοχος Κωνσταντίνος Οδυσσέας Εσκιτζόγλου Γιώργος Ζαΐμης |
ιστιοπλοΐα | Ν.Ο. Ελλάδος Ι.Ο. Πειραιώς Ι.Ο. Πειραιώς |
1961 | Γιώργος Τσακανίκας | στίβος | Α.Ο. Παλαιό Φάληρο |
1962 | Βασίλειος Σίλλης | στίβος | ΑΕ Παγκρατίου |
1963 | Νίκος Ρεγκούκος | στίβος | Παναθηναϊκός |
- Σημείωση: Αν και ως το 1963 η βράβευση αφορούσε μεμονωμένα άτομα (ανεξαρτήτως φύλου), το 1960 βραβεύτηκε κατ’ εξαίρεση ως ομάδα το πλήρωμα του ιστιοπλοϊκού σκάφους “Νηρεύς” που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στη Ρώμη.
Περίοδος 1964 ως 1973
Αν και από το 1964 καθιερώθηκε ξεχωριστό βραβείο για ομάδες, τo ατομικό βραβείο συνέχισε να είναι ένα για αθλητές ανεξαρτήτως φύλου.
Έτος | Αθλητής | Άθλημα | Σύλλογος |
---|---|---|---|
1964 | Χρήστος Πιερράκος | στίβος | Εθνικός Γ.Σ. |
1965 | Χρήστος Παπανικολάου | στίβος | Παναθηναϊκός |
1966 | Χρήστος Παπανικολάου | στίβος | Παναθηναϊκός |
1967 | Χρήστος Παπανικολάου | στίβος | Παναθηναϊκός |
1968 | Πέτρος Γαλακτόπουλος | πάλη | Εθνικός Γ.Σ. |
1969 | Στάθης Χάιτας | ποδόσφαιρο | Πανιώνιος |
1970* | Χρήστος Παπανικολάου | στίβος | Παναθηναϊκός |
1971 | Βασίλης Παπαγεωργόπουλος | στίβος | Αετός Θεσσαλονίκης |
1972* | Ηλίας Χατζηπαυλής Πέτρος Γαλακτόπουλος Σταύρος Τζωρτζής |
ιστιοπλοΐα πάλη στίβος |
Ολυμπιακός Π. Εθνικός Γ.Σ. Γ.Σ. Ευαγόρας |
1973 | Βασίλης Παπαδημητρίου | στίβος | ΠΑΟΚ |
- Σημείωση: τα έτη 1970 και 1972 τα βραβεία στους πρώτους δόθηκαν χωρίς να γίνει ψηφοφορία. Οι νικητές αθλητές θεωρήθηκαν εκτός συναγωνισμού, αφού ο μεν Παπανικολάου το 1970 είχε καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ, οι δε νικητές του 1972 ήταν ολυμπιονίκες και θεωρήθηκε υποτιμητικό να γίνει διάκριση μεταξύ τους.
Περίοδος 1974 ως σήμερα
Από το 1974 το βραβείο αφορά μόνο τους άνδρες αθλητές, αφού καθιερώθηκε ξεχωριστό για τις αθλήτριες.
Έτος | Αθλητής | Άθλημα | Σύλλογος |
---|---|---|---|
1974 | Σταύρος Τζωρτζής | στίβος | Γ.Σ. Ευαγόρας |
1975 | Χρήστος Ιακώβου | άρση βαρών | Παναθηναϊκός |
1976 | Νίκος Ηλιάδης | άρση βαρών | ΧΑΝΘ |
1977 | Νίκος Ηλιάδης | άρση βαρών | ΧΑΝΘ |
1978 | Μπάμπης Χολίδης | πάλη | Άτλας Καλλιθέας |
1979 | Μιχάλης Κούσης | στίβος | Γυμναστική Εταιρεία Αγρινίου |
1980 | Στέλιος Μηγιάκης | πάλη | Εθνικός Γ.Σ. |
1981 | Δημήτρης Μίχας | στίβος | ΓΑΣ Ελευσίνα |
1982 | Κοσμάς Στράτος | στίβος | Γ.Σ. Λάρισας |
1983 | Μπάμπης Χολίδης | πάλη | Άτλας Καλλιθέας |
1984 | Δημήτρης Θανόπουλος | πάλη | Εθνικός Γ.Σ. |
1985 | Χαράλαμπος Παπανικολάου | κολύμβηση | Εθνικός Γ.Σ. |
1986 | Νίκος Γκάλης | μπάσκετ | Άρης Θεσσαλονίκης |
1987 | Νίκος Γκάλης | μπάσκετ | Άρης Θεσσαλονίκης |
1988 | Μπάμπης Χολίδης | πάλη | Άτλας Καλλιθέας |
1989 | Νίκος Γκάλης | μπάσκετ | Άρης Θεσσαλονίκης |
1990 | Παύλος Σαλτσίδης | άρση βαρών | ΠΑΟΚ |
1991 | Κώστας Κουκοδήμος | στίβος | Αρχέλαος Κατερίνης |
1992 | Πύρρος Δήμας | άρση βαρών | Μίλων Ν. Σμύρνης |
1993 | Πύρρος Δήμας | άρση βαρών | Μίλων Ν. Σμύρνης |
1994 | Βαλέριος Λεωνίδης | άρση βαρών | ΒΑΟ |
1995 | Πύρρος Δήμας | άρση βαρών | Μίλων Ν. Σμύρνης |
1996* | Ιωάννης Μελισσανίδης Νίκος Κακλαμανάκης Πύρρος Δήμας Κάχι Καχιασβίλι |
ενόργανη γυμναστική ιστιοπλοΐα άρση βαρών άρση βαρών |
Σπάρτακος Θεσσαλονίκης Ν.Ο. Ελλάδος Μίλων Ν. Σμύρνης Μίλων Ν. Σμύρνης |
1997 | Κώστας Γκατσιούδης | στίβος | Πανελλήνιος Γ.Σ. |
1998 | Λεωνίδας Σαμπάνης | άρση βαρών | Παναθηναϊκός |
1999 | Κάχι Καχιασβίλι | άρση βαρών | Μίλων Ν. Σμύρνης |
2000* | Κώστας Κεντέρης | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2001 | Κώστας Κεντέρης | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2002 | Κώστας Κεντέρης | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2003 | Περικλής Ιακωβάκης | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2004 | Θοδωρής Ζαγοράκης | ποδόσφαιρο | Μπολόνια |
2005 | Άρης Γρηγοριάδης | κολύμβηση | Άρης Θεσσαλονίκης |
2006 | Περικλής Ιακωβάκης | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2007 | Δημήτρης Διαμαντίδης | μπάσκετ | Παναθηναϊκός |
2008 | Αλέξανδρος Νικολαΐδης | ταεκβοντό | Γ.Σ. Μέγας Αλέξανδρος Θεσσαλονίκης |
2009 | Βλάσης Μάρας | ενόργανη γυμναστική | Ειρήνη Περιστερίου |
2010 | Λευτέρης Κοσμίδης | Γυμναστική | ΑΓΟ Πάτρας |
2011 | Σπύρος Γιαννιώτης | Κολύμβηση | Ολυμπιακός |
- Σημείωση: To 1996 το βραβείο δόθηκε σε όλους τους χρυσούς Ολυμπιονίκες, χωρίς να γίνει ψηφοφορία. Αντιθέτως, το 2000 απονεμήθηκε ένα βραβείο και δόθηκε το χρυσό μετάλλιο του Συνδέσμου στους υπόλοπους χρυσούς ολυμπιονίκες: Πύρρο Δήμα, Κάχι Καχιασβίλι (άρση βαρών) και Μιχάλη Μουρούτσο (ταεκβοντό).
Καλύτερη αθλήτρια
Έτος | Αθλήτρια | Άθλημα | Σύλλογος |
---|---|---|---|
1974 | Μαρούλα Λάμπρου | στίβος | Γ.Σ. Ολύμπια Λεμεσού |
1975 | |||
1976 | Σοφία Δάρα | κολύμβηση | Ολυμπιακός Π. |
1977 | Σοφία Δάρα | κολύμβηση | Ολυμπιακός Π. |
1978 | Σίσυ Πανταζή | στίβος | Γ.Σ. Βόλου |
1979 | Μαρούλα Λάμπρου | στίβος | Γ.Σ. Ολύμπια Λεμεσού |
1980 | Αγγελική Κανελλοπούλου | τένις | Όμιλος Αντισφαίρισης Αθηνών |
1981 | Σοφία Σακοράφα | στίβος | Γ.Σ. Τρικάλων |
1982* | Σοφία Σακοράφα Άννα Βερούλη |
στίβος στίβος |
Γ.Σ. Τρικάλων Ο.Κ.Α. Καβάλα |
1983 | Άννα Βερούλη | στίβος | Ο.Κ.Α. Καβάλα |
1984 | Άγη Κασούμη | σκοποβολή | ΖΑΟΝ |
1985 | Αγγελική Κανελλοπούλου | τένις | Όμιλος Αντισφαίρισης Αθηνών |
1986 | Έλλη Ρουσάκη | κολύμβηση | Ολυμπιακός Π. |
1987 | Έλλη Ρουσάκη | κολύμβηση | Ολυμπιακός Π. |
1988 | Αντωνία Σβάιερ | κωπηλασία | Ν.Ο. Ιωαννίνων |
1989 | Νίκη Μπακογιάννη | στίβος | Αθανάσιος Διάκος Λάμιας |
1990 | Βούλα Πατουλίδου | στίβος | Ηρακλής Θεσσαλονίκης |
1991 | Χριστίνα Θαλασσινίδου | συγχρονισμένη κολύμβηση | Νηρέας Χαλανδρίου |
1992 | Βούλα Πατουλίδου | στίβος | Ηρακλής Θεσσαλονίκης |
1993 | Μαρία Χριστοφορίδου | άρση βαρών | Πανελλήνιος Γ.Σ. |
1994 | Γιώτα Αντωνοπούλου | άρση βαρών | |
1995 | Κατερίνα Θάνου | στίβος | Εθνικός Γ.Σ. |
1996 | Νίκη Μπακογιάννη | στίβος | ΑΣΕ Δούκα |
1997 | Νίκη Ξάνθου | στίβος | ΓΑΣ Υγεία Ρόδου |
1998 | Όλγα Βασδέκη | στίβος | Πανελλήνιος Γ.Σ. |
1999 | Παρασκευή Τσιαμήτα | στίβος | Πανελλήνιος Γ.Σ. |
2000 | Κατερίνα Θάνου | στίβος | Εθνικός Γ.Σ. |
2001 | Κατερίνα Θάνου | στίβος | Εθνικός Γ.Σ. |
2002 | Κατερίνα Θάνου | στίβος | Εθνικός Γ.Σ. |
2003 | Μιρέλα Μανιάνι | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2004 | Αθανασία Τσουμελέκα | στίβος | Αστέρας Πρεβέζης |
2005 | Πηγή Δεβετζή | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2006 | Πηγή Δεβετζή | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2007 | Πηγή Δεβετζή | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2008 | Πηγή Δεβετζή | στίβος | Ολυμπιακός Π. |
2009 | Αλεξάνδρα Τσιάβου | κωπηλασία | Ν.Ο. Ηγουμενίτσας |
2010 | Αλεξάνδρα Τσιάβου | κωπηλασία | Ν.Ο. Ηγουμενίτσας |
2011 | Μαριάννα Λυμπερτά | Κολύμβηση | Ολυμπιακός |
- Σημείωση: το 1982 το βραβείο στις πρώτες δόθηκε χωρίς να γίνει ψηφοφορία. Οι δύο νικήτριες θεωρήθηκαν ισοδύναμες εκτός συναγωνισμού, αφού η μεν Βερούλη είχε πάρει το χρυσό μετάλλιο στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες, η δε Σακοράφα είχε καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ στον ακοντισμός και θεωρήθηκε υποτιμητικό να γίνει διάκριση μεταξύ τους.
Καλύτερη ομάδα
Έτος | Ομάδα | Άθλημα |
---|---|---|
1964 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
1965 | ΑΕΚ (ανδρών) | μπάσκετ |
1966 | ΑΕΚ (ανδρών) | μπάσκετ |
1967 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
1968 | ΑΕΚ (ανδρών) | μπάσκετ |
1969 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
1970 | Εθνική εφήβων | μπάσκετ |
1971 | Παναθηναϊκός | ποδόσφαιρο |
1972 | Εθνική ομάδα | στίβος |
1973 | ΠΑΟΚ | ποδόσφαιρο |
1974 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
1975 | ΖΑΟΝ (γυναικών) | βόλεϊ |
1976 | ΑΕΚ | ποδόσφαιρο |
1977 | Εθνικός Πειραιώς (ανδρών) | υδατοσφαίριση |
1978 | Ολυμπιακός Π. (ανδρών) | μπάσκετ |
1979 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
1980 | Εθνική ανδρών | βόλεϊ |
1981 | Εθνική ανδρών | υδατοσφαίριση |
1982 | Εθνική ανδρών | βόλεϊ |
1983 | Εθνική ομάδα | άρση βαρών |
1984 | Εθνική ανδρών | υδατοσφαίριση |
1985 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
1986 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
1987 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
1988 | Εθνική ελπίδων | ποδόσφαιρο |
1989 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
1990 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
1991 | ΠΑΟΚ (ανδρών) | μπάσκετ |
1992 | Ολυμπιακός Π. (ανδρών) | βόλεϊ |
1993 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
1994 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
1995 | Εθνική εφήβων | μπάσκετ |
1996 | Παναθηναϊκός (ανδρών) | μπάσκετ |
1997 | Ολυμπιακός Π. (ανδρών) | μπάσκετ |
1998 | Εθνική ελπίδων | ποδόσφαιρο |
1999 | Εθνική ομάδα ανσάμπλ γυναικών | ρυθμική γυμναστική |
2000 | Εθνική ομάδα ανσάμπλ γυναικών | ρυθμική γυμναστική |
2001 | Εθνική εφήβων | υδατοσφαίριση |
2002 | Ολυμπιακός Π. (ανδρών) | υδατοσφαίριση |
2003 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
2004 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
2005 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
2006 | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
2007 | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
2008 | Διπλό σκιφ: Βασίλης Πολύμερος, Δημήτρης Μούγιος | κωπηλασία |
2009 | Παναθηναϊκός (ανδρών) | μπάσκετ |
2010 | ΝΟΒ | Πόλο Γυναικών |
2011 | Εθνική Υδατοσφαίρισης Γυναικών |
Καλύτερος προπονητής
Έτος | Προπονητής | Ομάδα | Άθλημα |
---|---|---|---|
2004 | Ότο Ρεχάγκελ* | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
2005 | Παναγιώτης Γιαννάκης | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
2006 | Παναγιώτης Γιαννάκης | Εθνική ανδρών | μπάσκετ |
2007 | Ότο Ρεχάγκελ | Εθνική ομάδα | ποδόσφαιρο |
2008 | Τζιάνι Ποστιλιόνε | Εθνική ομάδα | κωπηλασία |
2009 | Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς | Παναθηναϊκός (ανδρών) | μπάσκετ |
2010 | Αλεξία Καμένου | ΝΟΒ | Υδατοσφαίρισης Γυναικών |
2011 | Φερνάντο Σάντος | Ποδόσφαιρο |
- Σημείωση: To βραβείο δίνεται σε προπονητές ελληνικών ομάδων, ανεξάρτητα αν είναι ελληνικής ή ξένης ιθαγένειας.
Καλύτεροι αθλητές με αναπηρία
Καλύτερος αθλητής με αναπηρία
Έτος | Αθλητής | Άθλημα | Σύλλογος |
---|---|---|---|
2004 | Χαράλαμπος Ταϊγανίδης | κολύμβηση | Φ.Σ. Εθνικός Κοζάνης |
2005 | Χρήστος Αγγουράκης | στίβος | Α.Σ. Σπάρτακος |
2006 | Χαράλαμπος Ταϊγανίδης | κολύμβηση | Φ.Σ. Εθνικός Κοζάνης |
2007 | Ανθή Καραγιάννη* | στίβος | Ίρις Καβάλας |
2008 | Χαράλαμπος Ταϊγανίδης | κολύμβηση | Άρης Θεσσαλονίκης |
2009 | Γιώργος Καπελλάκης | κολύμβηση | Α.Σ. Μεγαλόνησος |
2010 | Χρήστος Ταμπαξής | Κολύμβηση | |
2011 | Πασχάλης Σταθελάκος | Στίβος |
- Σημείωση: Ως το 2007 υπήρχε ενιαίο βραβείο για άνδρες και γυναίκες αθλητές με αναπηρία. Από το 2008 καθιερώθηκε ξεχωριστό βραβείο γυναικών.
Καλύτερη αθλήτρια με αναπηρία
Έτος | Αθλητής | Άθλημα | Σύλλογος |
---|---|---|---|
2007 | Ανθή Καραγιάννη | στίβος | Ίρις Καβάλας |
2008 | Αλεξάνδρα Δημόγλου | στίβος | Ίρις Καβάλας |
2009 | Σεμιχά Ριζάογλου | κολύμβηση | Ηρόδικος Κομοτηνής |
2010 | Μαρία Σταματουλά | στίβος | |
2011 | Μαρία Σταματουλά | στίβος |