Στην ενότητα «Τεχνητή Νοημοσύνη», ο συντονιστής έφορος Β΄του ΠΣΑΤ Άκης Δημακός, έδωσε τον λόγο στον πρόεδρο της ΠΟΕΣΥ και διδακτικό προσωπικό του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Σωτήρη Τριανταφύλλου, ο οποίος και αναφέρθηκε στα εξής:
To 2020 είχαμε παρουσιάσει πώς ενσωματώνουν τα ΜΜΕ την τεχνητή νοημοσύνη. Από τότε οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και σήμερα θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε τις τελευταίες εξελίξεις, που βασίζονται σε δύο έρευνες, στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Για την Κύπρο, τα στοιχεία δεν είναι πολλά, γιατί δεν υπάρχει ΜΜΕ το οποίο να χρησιμοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Το επικοινωνιακό τοπίο, λοιπόν, έχει αλλάξει. Έχουν αλλάξει βασικά πράγματα που ίσχυαν στα ΜΜΕ. Βασικές παραδοχές έχουν αλλάξει και πλέον ειδησεογραφικό περιεχόμενο δεν παράγουν μόνο οι δημοσιογράφοι αλλά και οι πολίτες και οι μηχανές. Τις πληροφορίες αυτές τις διδάσκουμε σε ένα πρωτοποριακό μεταπτυχιακό στο Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, μαζί με τη συνάδελφο δημοσιογράφο και καθηγήτρια Γιώτα Αντωνοπούλου. Στα slides που παρακολουθείτε, διακρίνουμε την εξέλιξη των βιομηχανικών επαναστάσεων από το 1800 έως το 2020. Από την 5η βιομηχανική επανάσταση του 2020 και μετά έχουμε και τις μεγαλύτερες εξελίξεις. Εδώ είναι η συνεργασία ανθρώπου-ρομπότ. Η τεχνητή νοημοσύνη και η παραγωγή δημοσιογραφικού περιεχομένου χωρίς την ανθρώπινη διαμεσολάβηση, εμφανίζεται πρώτη φορά το 2003 στη βιβλιογραφία. Το 2022 έρχονται εργαλεία και πλέον μπαίνουμε στην τεχνητή νοημοσύνη με τη σημερινή της μορφή, την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη που μπορεί να κάνει τα πάντα. Εκεί εμφανίζεται και ο όρος existential risk (υπαρξιακό ρίσκο), το ρίσκο δηλαδή που μπορεί να σε καταστρέψει. Το 2020, λοιπόν, μπαίνουμε στην παραγωγή δημοσιογραφικού περιεχομένου χωρίς την ανθρώπινη μεσολάβηση. Αν γυρίσουμε πίσω, θα δούμε ότι το 2012 στο Λονδίνο δοκιμάστηκε η ευρεία χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το 2016 δοκιμάστηκαν οι αλγόριθμοι για πρώτη φορά, δηλαδή παραγωγή δημοσιογραφικού περιεχομένου χωρίς την ανθρώπινη διαμεσολάβηση, το 2021 στο Τόκυο δεν έχουμε σταθερά, με δεδομένο ότι δεν διεξήχθη κανονική διοργάνωση. Στο Παρίσι 2024, ωστόσο, μπαίνει πλέον σοβαρά η τεχνητή νοημοσύνη. Το Olympic Channel τη χρησιμοποίησε με περιεχόμενο και ποιότητα εικόνας. Υπάρχουν ΜΜΕ, τα οποία έχουν κάνει συγκλονιστικά βήματα, όπως το Associated Press, οι New York Times, η Washington Post, ΜΜΕ τα οποία έχουν δημιουργήσει ειδικά τμήματα τεχνητής νοημοσύνης. Όλα, βέβαια, γίνονται με ανθρώπινη επίβλεψη. Ο άνθρωπος είναι αυτός που δίνει την τελική εντολή. Στα Βραβεία Πούλιτζερ του 2024, 2 από τα 15 θέματα που βραβεύτηκαν δήλωσαν ότι χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη. Η χρήση των συστημάτων κάνει πράγματα, για τα οποία οι δημοσιογράφοι θα χρειάζονταν πολύ χρόνο να κάνουν. Π.χ. οι New York Times που κέρδισαν το ένα Πούλιτζερ, ανακάλυψαν σημεία στη Γάζα που έπεφταν βόμβες του Ισραήλ, σημεία που κανονικά έπρεπε να μείνουν ανέπαφα, γιατί ήταν πχ υγειονομικοί σταθμοί. Επίσης, ένα τοπικό μέσο στο Σικάγο σάρωσε έγγραφα της αστυνομίας και ανακάλυψε περιπτώσεις κακοποίησης μαύρων γυναικών, οι οποίες δεν αντιμετωπίστηκαν όπως έπρεπε.
Παραθέτουμς τους 3 λόγους, για τους οποίους τα ΜΜΕ χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη. 1. Παραγωγή περιεχομένου, 2. Συλλογή περιεχομένου, 3. Διαλογή περιεχομένου.
Υπάρχει ένα μεγάλο ψηφιακό χάσμα ανάμεσα σε βορρά και νότο. Εμείς, δυστυχώς, βρισκόμαστε στον νότο. Στον νότο ανήκει και το μιντιακό σύστημα της Ελλάδας. Ο λόγος είναι κατά βάση οικονομικός, για αυτό τόσο στην Ελλάδα όσο και την Κύπρο δεν έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενσωμάτωση της ΤΝ από τα ΜΜΕ. Σε έρευνα που κάναμε, μέσω των εργαστηρίων επικοινωνίας των πανεπιστημίων που έχουν μιντιακά τμήματα σε Ελλάδα και Κύπρο, διαπιστώσαμε ότι όλα τα μεγάλα ΜΜΕ προσπαθούν να ενσωματώσουν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Τα πρώτα σημαντικά βήματα γίνονται από μεγάλους δημοσιογραφικούς οργανισμούς, όπως ο όμιλος Μαρινάκη με in.gr και Βήμα, το Πρώτο Θέμα, η Huffington Post και από τα αθλητικά ΜΜΕ, τα πιο σημαντικά βήματα έχουν γίνει από το gazzetta και από το 24media, που βάσει της δεύτερης έρευνας, δημιουργεί τμήμα τεχνητής νοημοσύνης.
Στην έρευνα τέθηκαν και ερωτήματα. 1. Αν οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, 2. Αν ενσωματώνουν τα εργαλεία και η εργασία τους διευκολύνεται, 3. Αν φοβούνται ότι θα χαθούν θέσεις εργασίας όταν τα εργαλεία γίνουν αποτελεσματικά και στην ελληνική γλώσσα, 4. Αν οι δημοσιογράφοι φοβούνται ότι θα αυξηθούν οι κίνδυνοι για τη δημοσιογραφία.
Η συντριπτική πλειοψηφία απάντησε ότι χρησιμοποιεί εργαλεία με δική τους πρωτοβουλία, χωρίς δηλαδή να υπάρχει οργανωμένο σύστημα από το Μέσο. Η εργασία τους διευκολύνεται κατά πολύ, γιατί τα εργαλεία που χρησιμοποιούν βοηθούν στην επεξεργασία του κειμένου, σε απομαγνητοφώνηση, σε μετάφραση, υποτιτλισμό, rewrite, μετατροπή ήχου σε κείμενο.Το gazzetta κάνει μετατροπή ήχου σε κείμενο, ενώ σε πειραματικό στάδιο βρίσκεται και η μετατροπή βίντεο σε κείμενο.
Υπάρχει μια σειρά εργαλείων που βοηθούν πολύ τους δημοσιογράφους. Κι επειδή η βασική γλώσσα είναι η αγγλική, εκεί υπάρχει πληθώρα που έχει ελεγχθεί, έχει διορθωθεί μια φορά και δουλεύει χωρίς λάθη. Τα εργαλεία στην ελληνική γλώσσα δεν είναι ακόμη αξιόπιστα. Χρειάζεται έλεγχος και διπλάσιος χρόνος για διόρθωση. Το νορβηγικό πρακτορείο ειδήσεων-η Νορβηγία ανήκει στις χώρες με μεγάλη τεχνολογική εξέλιξη- είχε ένα δικό του εργαλείο, έναν αλγόριθμο, που έπαιρνε τα αποτελέσματα των ποδοσφαιρικών αγώνων της Κυριακής και ετοίμαζε κείμενο σε 30 δευτερόλεπτα. Όσον αφορά στο ερώτημα για τις θέσεις εργασίας, υπάρχει φόβος από όλους μας. Κάποιες ειδικότητες θα εξαφανιστούν. Αυτό όμως έγινε και παλαιότερα στην εκδοτική βιομηχανία. Έχει αλλάξει η αλυσίδα. Κάποιες θέσεις θα εκλείψουν, κάποιες άλλες θα δημιουργηθούν. Υπάρχει φόβος στους δημοσιογράφους μεγάλης ηλικίας, που ενδεχομένως να μην μπορούν να εκπαιδευτούν γρήγορα στα νέα συστήματα. Όμως η δημοσιογραφία είναι δυναμική και χρειάζεται διαρκή ενημέρωση. Η ΕΣΗΕΑ έχει κάνει ήδη σχετικά σεμινάρια και θα κάνει και άλλα. Αρκετοί πιστεύουν ότι η θέση των δημοσιογράφων θα χειροτερέψει. Το σημαντικό είναι ότι οι δημοσιογράφοι, με τη χρήση των νέων συστημάτων, θα έχουν χρόνο για ποιοτική δημοσιογραφία. Στους Ο.Α. του Ρίο, οι δημοσιογράφοι της Washington Post δημιουργούσαν ποιοτικό περιεχόμενο, έρευνες, συνεντεύξεις. Αυτή είναι μια πτυχή. Η άλλη είναι ότι κάποιοι θα χάσουν, γιατί δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις εξελίξεις. Η εξέλιξη που υπάρχει στον προηγμένο βορρά, στη Νέα Υόρκη και στις σκανδιναβικές χώρες, είναι ότι πλέον ανοίγουν θέσεις εργασίας με γλώσσες συστημάτων τεχνητής νοσημοσύνης. Και παλαιότερα έπρεπε να ενημερώνεσαι, πλέον όμως ο δημοσιογράφος πρέπει να είναι πολυεργαλείο. Οφείλει να γνωρίζει τα πάντα. Στην ερώτηση αν θα αυξηθούν οι κίνδυνοι, υπάρχει αυτός της παραπληροφόρησης. Το κοινό δεν θα μπορεί να ξέρει ποια πληροφορία είναι αληθινή ή όχι. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα της τεχνητής νοημοσύνης και οι θέσεις εργασίας είναι το δεύτερο στη σειρά. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, έχουμε και πολλά εργαλεία fast checking, ισχύει όμως ότι κινδυνεύουμε να μην ξέρουμε τι είναι αλήθεια και τι όχι. Εδώ υπάρχει η ανάγκη δημιουργίας πλαισίου στα ΜΜΕ, που προηγμένες χώρες έχουν λύσει, επισυνάπτοντας την ένδειξη ότι το κείμενο αυτό έχει παραχθεί με ΤΝ. Στη δημοσιογραφία υπάρχουν κώδικες δεοντολογίας και ο δημοσιογράφος εκπαιδεύεται στις αρχές της δημοσιογραφίας. Επίσης, ο άνθρωπος είναι το καλύτερο fast checking της είδησης.
Κλείνοντας, λοιπόν, να ανακεφαλαιώσουμε. Η χρήστη της ΤΝ στα ΜΜΕ στην Ελλάδα είναι ακόμη αποσπασματική και σε πειραματικό στάδιο, η χρήση γενικώς γίνεται μεμονωμένα και όλοι συμφωνούν ότι η εξέλιξη είναι θετική στο κομμάτι της απαλλαγής από κάποια μη δημοσιογραφικά καθήκοντα. Ο άνθρωπος θα είναι πάντοτε απαραίτητος, τόσο στη διασταύρωση της είδησης όσο και στο ρεπορτάζ.
Οι εργασίες του Συνεδρίου θα συνεχιστούν την Παρασκευή 21 Μαρτίου με ενότητες για την κρίση στον Τύπο, τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τον Αθλητικό Τουρισμό.
Συνδιοργανωτές του συνεδρίου είναι ο Δήμος Γορτυνίας και η Περιφέρεια Πελοποννήσου. Το Συνέδριο πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Αναπτυξιακού Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης Αρκαδίας και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
Μεγάλοι Χορηγοί είναι οι Stoiximan+21 και Volton, χορηγοί οι «Λουξ», «ΣΑΕΚ Άλφα», «CPO Greece», «Κεντρική Κλινική Αθηνών», Γαλλικό κολλέγιο IdEF, «Hercules Group», «H Hotels Collection», «Bakalaros Group» και «Delousil».
Οι εργασίες του συνεδρίου μεταδίδονται σε live streaming με την υποστήριξη του Αθηναϊκού- Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, που αποτελεί χορηγό επικοινωνίας της εκδήλωσης μαζί με το «Action 24» και το «Netway».
-Φωτογραφικό υλικό από τον φωτορεπόρτερ Βασίλη Κουτρουμάνο
