Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικού Τύπου (ΠΣΑΤ) δημοσιεύει τις ομιλίες των προσκεκλημένων εισηγητών του 8ου Διεθνούς Σχολείου Αθλητισμού που διοργανώθηκε με επιτυχία στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας (ΔΟΑ), στην Αρχαία Ολυμπία, το τριήμερο 27-29 Οκτωβρίου 2021.
Η δημοσιογράφος της ΕΡΤ και Α΄ αντιπρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, Άρια Αγάτσα, ήταν η πρώτη ομιλήτρια της ενότητας «Η ισότητα των φύλων στον Αθλητισμό και τα ΜΜΕ – Παρίσι 2024».
Η Άρια Αγάτσα, στην εισήγησή της, με τίτλο «H Γυναίκα στην Αθλητική Δημοσιογραφία. Ένας μαραθώνιος… μετ΄ εμποδίων» αναφέρθηκε στις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι αθλητικές συντάκτριες στον εργασιακό χώρολόγω του φύλου τους. Η Α΄ αντιπρόεδρος της ΕΣΗΕΑ αν και παρατηρεί πως «αν και τα πράγματα δεν έχουν καμία σχέση με τη δεκαετία του 80, όταν επιχειρούσα τα πρώτα μου δειλά βήματα στην αθλητική δημοσιογραφία… σήμερα πρέπει να τρέξουμε όλοι μαζί, άνδρες και γυναίκες καθώς η ύπαρξη στερεοτύπων δεν ωφελεί ούτε συμφέρει πλέον κανέναν».
Αναλυτικά η ομιλία της Άριας Αγάτσα στο 8ο Διεθνές Σχολείο Αθλητισμού του ΠΣΑΤ:
«Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Οι 33οι Ολυμπιακοί Αγώνες που θα γίνουν στο Παρίσι το 2024 θα είναι οι αγώνες στους οποίους, για πρώτη φορά, θα συμμετάσχει ίσος αριθμός αθλητών και αθλητριών. Με αυτόν τον τρόπο, οι Γάλλοι και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή δηλώνουν περίτρανα ότι οι Αγώνες θα είναι αγώνες ισότητας και ισοτιμίας των δύο φύλων. Με αφορμή λοιπόν αυτό το μοναδικό και ξεχωριστό γεγονός, επιτρέψτε μου ένα σχόλιο για το ζήτημα της ισότητας των δύο φύλων στη χώρα μας αλλά και τη θέση της γυναίκας στην ελληνική αθλητική δημοσιογραφία.
Παρόλο που διανύουμε το 2021, οι γυναίκες στον εργασιακό χώρο αντιμετωπίζουν διακρίσεις λόγω του φύλου τους. Άλλωστε η ανισότητα των φύλων αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα. Αν μάλιστα οι γυναίκες έχουν επιλέξει να δραστηριοποιηθούν σε ένα κατ’ εξοχήν ανδροκρατούμενο επάγγελμα, όπως το δικό μας, οι δυσκολίες και τα εμπόδια είναι ακόμη μεγαλύτερα. Σίγουρα η κατάσταση έχει βελτιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες και φυσικά τα πράγματα δεν έχουν καμία σχέση με τη δεκαετία του ’80, όταν επιχειρούσα τα πρώτα μου δειλά βήματα στην αθλητική δημοσιογραφία.
Όμως, δεν πρόκειται για αγώνα σπριντ με επιταχυντή τις τάσεις από την Ευρώπη αλλά για έναν μαραθώνιο τον οποίο πρέπει να τρέξουμε όλοι μαζί, άνδρες και γυναίκες καθώς η ύπαρξη στερεοτύπων δεν ωφελεί ούτε συμφέρει πλέον κανέναν.
Τα στερεότυπα άλλωστε δεν αποτελούν οπτική γωνία και προκατάληψη για μια μερίδα της Κοινωνίας, τις Γυναίκες. Τα στερεότυπα αποτελούν έναν τρόπο σκέψης, μια στάση ζωής και μια νοοτροπία εναντίον πολλών ομάδων. Για τις γυναίκες φυσικά, αλλά και για τους νέους και τις νέες, για τους ανάπηρους, τους έγχρωμους, τους μετανάστες και βέβαια και τους πιο αδύναμους άνδρες.
Και είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο το γεγονός ότι κάθε αγώνας για την ενσωμάτωση των Γυναικών στον επαγγελματικό στίβο, έχει παράπλευρες ωφέλειες και για εξίσου αδύναμα τμήματα της Κοινωνίας που ενδυναμώνονται και ακούγονται μαζί με τη φωνή των Γυναικών που παλεύουν για το αυτονόητο. Η ελληνική δημοσιογραφία και η ελληνική κοινωνία πρέπει να είναι περήφανες για όσα έχουν πετύχει στο συγκεκριμένο τομέα αλλά χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια για να πετύχουμε τον τελικό στόχο.
Αλήθεια, τι σημαίνει σήμερα να είσαι αθλητική συντάκτρια; Πρώτα απ’ όλα οφείλεις να αποδείξεις ότι γνωρίζεις το αντικείμενό σου πολύ, μα πάρα πολύ καλά. Σε σένα δεν θα επιτραπεί το παραμικρό λάθος, η οποιαδήποτε παράλειψη, η λάθος εκφώνηση ενός ονόματος.
Αν υποπέσεις σε κάποιο από τα παραπάνω ατοπήματα, η καταδίκη είναι σίγουρη και τελεσίδικη. «Δεν κάνει η κοπέλα», «Δεν ξέρει τι σχήμα έχει η μπάλα» και άλλα πολλά που όλοι γνωρίζουμε, θα ακούσεις να σχολιάζουν οι επαΐοντες. Το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο αν έτυχε να έχεις μια αξιοπρόσεκτη εμφάνιση. Εκεί πια πρέπει να υπερβείς εαυτόν προκειμένου να αποδείξεις ότι δεν είσαι μόνο για το θεαθήναι, ότι δεν σε προσέλαβαν μόνο για την εικόνα σου, ότι αγαπάς αυτό που κάνεις και το κάνεις πολύ καλά, ίσως και καλύτερα από τους άνδρες συναδέλφους. Εάν πάλι δεν έχεις την απαστράπτουσα εμφάνιση πάλι βάζεις διλήμματα. «Για να είναι εδώ κάτι άλλο συμβαίνει», «Δεν μπορεί νορμάλ γυναίκα να τρέχει στα γήπεδα και στα στάδια».
Εάν καταφέρεις και αφήσεις πίσω σου τα προαναφερόμενα θα πρέπει να αντιμετωπίσεις το ζήτημα των αμοιβών. Οι αμοιβές στην Ελλάδα για την ίδια προσφερόμενη εργασία είναι χαμηλότερες για τις γυναίκες. Όχι πάντα αλλά πολλές φορές. Από τον κανόνα δεν ξεφεύγουν οι αθλητικές συντάκτριες, οι οποίες επιπλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλάβουν διευθυντικές θέσεις. Παρά την εργασιακή τους εμπειρία, τις γνώσεις, τις σπουδές, καταφέρνουν σήμερα να παρουσιάζουν τα γεγονότα ή να τα καλύπτουν όχι, όμως, να εξελιχθούν και να προχωρήσουν περισσότερο. Οι ελάχιστες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αντιμετώπιση που υπάρχει όταν θίγεις το θέμα και δεν υπάρχει απάντηση, καθώς η μόνη αληθινή απάντηση είναι ότι υπάρχει φυλετικός ρατσισμός και ποιος μπορεί να παραδεχτεί κάτι τέτοιο.
Οι επίσημες στατιστικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μας επιβεβαιώνουν. Η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα της Ευρώπης στην ισότητα των δύο φύλων. Ο δείκτης ισότητας των φύλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση μάλιστα,
επισημαίνει ότι ο τομέας της εξουσίας στην Ελλάδα συγκεντρώνει τη χαμηλότερη βαθμολογία. Αθλητικές συντάκτριες λοιπόν, ναι.
Ρεπόρτερ και παρουσιάστριες των ειδήσεων ίσως. Αλλά ως εκεί. Οι γυναίκες αθλητικές συντάκτριες παραμένουν μακριά από τις διευθυντικές θέσεις και τα κέντρα εξουσίας.
Η επισήμανση των προβλημάτων δεν έχει κανένα νόημα, εάν δεν συνοδεύεται από προτάσεις που στοχεύουν στην εξάλειψη των φαινομένων ώστε να δημιουργηθεί μια άλλη εργασιακή κουλτούρα. Προς αυτήν την κατεύθυνση θεωρώ ότι είναι σημαντική η επιλογή διευθυντικών στελεχών με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια (προϋπηρεσία, ταλέντο, διοικητική ικανότητα, γνώση, ηγετικό προφίλ) χωρίς το φύλο να διαδραματίζει κανένα απολύτως ρόλο. Είναι η μοναδική λύση που μπορεί να δώσει ώθηση στην ισότητα των φύλων, πολύ περισσότερο τώρα που και λόγω της πανδημίας και του εγκλεισμού, η υπόθεσή μας έχει οπισθοχωρήσει ακόμη περισσότερο. Άλλωστε, όσο κι αν φαίνεται παράλογο, το 34% των Ευρωπαίων πιστεύουν ότι η θέση της γυναίκας είναι στο σπίτι και την ανατροφή των παιδιών.
Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να καταρριφθούν τα στερεότυπα γρήγορα και αποτελεσματικά. Η πρόσφατη απόφαση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής για την Ολυμπιάδα του Παρισιού είναι μια λαμπρή ευκαιρία και για μας να προχωρήσουμε στον εργασιακό στίβο της αθλητικής δημοσιογραφίας με ίση κατανομή των θέσεων εργασίας αλλά και των διευθυντικών θέσεων. Είναι μια εύκολη, γρήγορη και αποτελεσματική απόφαση που θα φέρει, επιτέλους, την ισότητα στο εργασιακό γίγνεσθαι και επειδή ο συγκεκριμένος χώρος είναι χώρος μεγάλης προβολής, θεωρώ ότι η δράση αυτή θα λειτουργήσει ως καταλύτης εξελίξεων σε ολόκληρο το κοινωνικό φάσμα.
Σε διαφορετική περίπτωση, μπορούμε να επανέλθουμε του χρόνου, στις φιλόξενες εγκαταστάσεις της Αθλητικής Ακαδημίας για να συζητήσουμε εκ νέου τα προβλήματα των γυναικών συναδέλφων, χωρίς τίποτα να αλλάζει, εκτός του ότι θα έχει περάσει ένας ακόμη χρόνος και θα είμαστε ακόμη πιο κοντά στην Ολυμπιάδα της ισότητας, την ίδια ώρα που όλα θα παραμένουν ίδια στην Ελλάδα».
